Rejangese language

For the language family spoken by the people around the Rajang River in Sarawak, see Rejang-Sajau languages.
Rejang
Baso Jang
Baso Həjang
Native to Indonesia
Region

[1]

Ethnicity Rejangese
Native speakers
350,000 (2000 census)[2]

Latin (Rejangese alphabet)

Historically Kaganga script
Language codes
ISO 639-3 rej
Glottolog reja1240[3]

Rejangese (Rejangese: Baso Jang/Baso Həjang, pronounced as basɔ ɟaŋɡ/basɔ dʒaŋɡ, basɔ həɟaŋɡ/basɔ hədʒaŋ ) is an Austronesian languages predominantly spoken by the Rejangese people in southwestern height of Sumatra (Bengkulu), Indonesia. There are five dialects, spread from mountainous region to the coastal region of Bengkulu, including the Cu'up dialect, the Lebong dialect, the Payang dialect, the Rawas dialect, and the Utara dialect (Pəsisia).

Rejangese was written with the Rejang script for a long time.[4] The script is thought to pre-date the introduction of Islam to the area in the 12th century CE, although the earliest attested document has been dated to the mid 18th century. It is traditionally written on bamboo, buffalo horn, bark or copper plates. It was only recently that the Latin alphabet was introduced as a way of writing the language.

Classification

Rejangese is not obviously close to other Malayo-Polynesian languages. McGinn (2009) classified it among the Bidayuh languages of Borneo, closest to Bukar Sadong.[5] It may be that it is related to the newly described language Nasal, but that is speculative at this point.[6]

Vocabulary

Astronomy Word

English Lebong Dialect Cu'up Dialect Payang Dialect Utara Dialect
earthbumi, dənio, duniobumi, dəniobumi, dəniobumi, dənio
starbitangbitangbitangbitang
moonbulənbulənbulənbulən
sunmatai bilaimatəi biləimatəi biləi, matoi biloimatəi bilə
cloudawənawənawənawən
skylengetlengetlengetlenget

Gender

English Lebong Dialect Cu'up Dialect Payang Dialect Utara Dialect
femalebie, səbie, səlawai, səlawiebəi, səbəi, səlawəibəi, səbəi, səlawəibie, səbie, səlawie
malesəbong, səmaniesəbong, səmanəisəbong, səmanəisəbong, səmanie
shemaletayuktayuktayuktayuk

Colour

English Lebong Dialect Cu'up Dialect Payang Dialect Utara Dialect
redmiləakmiləakmiləah/abangmiləak
whiteputiakputeakputeahputeak
blackməluomələumələaməluo
greenijoijoijoijo
bluebiru/blu/blaubiru/blu/bləubiru/blu/bləubiru/blu/blau
greyabu-abu/abauabu-abu/abəuabu-abu/abəuabu-abu/abəu
orangeorenorenorenoren
violetungu/ungauungu/ungəuungu/ungəuungu/ungau
browncoklatcoklatcoklatcoklat
pinkmiləak mudo/miləak jam(b)aumiləak mudo/miləak jam(b)əumiləah mudo/miləak jam(b)əumiləak mudo/miləak jam(b)au
silver (color)pirokpirakpirakpirak
maroonmiləak atiemiləak atəimiləah atəeimiləak atəi

Pronouns

English Lebong Dialect Cu'up Dialect Payang Dialect Utara Dialect
IUku/KuUku/KuUku/KuUku/Ku
YouKumu (formal), ko (common)Kumu (formal), Ko (common)Ko, NuKumu (formal), Ko (common), Nu (common)
WeItə, təItə, təItə, təItə, tə
TheyTobo oTobo oTobo hoTobo o
HeSiSiSiSi
SheSiSiSiSi

Number

Numeral English Lebong Dialect Cu'up Dialect Payang Dialect Utara Dialect
0zeronolnolnolnol
1onedo (sometimes dəlai)do (sometimes dəlai)do (sometimes dikup)do (sometimes dəlai)
2twoduaiduəiduiduəi
3threetəlautələutələutəlau
4fourəpat, patəpat, patəpat, patəpat, pat
5fiveləmoləmoləmoləmo
6sixnumnumnumnum
7seventujuaktojoaktojoahtojoak
8eightdəlapəndəlapəndəlapəndəlapən
9nines(mb)ilans(mb)ilans(mb)ilans(mb)ilan
10tendəpuluakdəpoloakdəpoloahdəpoloak
11elevensəblas, dəblassəblas, dəblassəblas, dəblassəblas, dəblas
12twelveduai bəlasduəi bəlasdui bəlasduəi balas
13thirteentəlau bəlastələu bəlastələu bəlastəlau bəlas
19nineteens(mb)ilan bəlass(mb)ilan bəlass(mb)ilan bəlass(mb)ilan bəlas
20twentyduai puluakduəi poloakdui poloahduəi poloak
21twenty oneduai puluak satuduəi poloak satudui poloah satuduəi poloak satu
50fiftyləmo puluakləmo poloakləmo poloahləmo poloak
100one hundreddə'otos, dotos, sotosdə'otos, dotos, sotosdə'otos, dotos, sotosdə'otos, dotos, sotos
200two hundredduai otosduəi otosdui otosduəi otos
1000one thousanddəribau,səribaudəribeu, səribeudəribeu, səribeudəribau, səribau
10000ten thousanddəpuluak ribaudəpoloak ribəudəpoloah ribəudəpoloak ribau
100000one hunder thousandsotos ribausotos ribəusotos ribəusotos ribau
1000000one milliondəjutadəjutadəjutadəjuta

Name of a Day's

English Lebong Dialect Cu'up Dialect Payang Dialect Utara Dialect
mondaysəninsəninsəninsənin
tuesdaysəlasasəlasasəlasasəlasa
wednesdayrabau/rabu/rəbaurabəu/rabu/rəbəurabəu/rabu/rəbəurabəu/rabu/rəbəu
thursdaykəmiskəmiskəmiskəmis
fridayjəm'at/jum'atjəma'at/jum'atjəmahat/jum'atjəm'at/jum'at
saturdaysabtau/səbtau/səbtusabtəusabtəusabtau/səbtau
sundayming(g)auming(g)əuming(g)əuming(g)əu

Preposition

Place

English Lebong Dialect Cu'up Dialect Payang Dialect Utara Dialect
behindbəlakang, kədongbəlakang, kədongbəlakang, kədongbəlakang, kədong
besidesapingsapingsapingsaping
abovedas, da'ətdas, da'ətdasdas, da'ət
in front ofmukomukomukomuko
outsideluəaluəaluəa, luəhluəa
insideləmləmləmləm
corneridingidingidingiding
underbəakbəakbəakbəak
betweenantaroantaroantaroantaro

Basic Element

English Lebong Dialect Cu'up Dialect Payang Dialect Utara Dialect
windanginanginanginangin
waterbioabioabioabioa
groundtanəaktanəaktanəahtanəak
airudaroudaroudaroudaro
fireopoiopoiopoiopoi

Sample Text

The following is a sample text in Rejangese, of the Article 1 of the Universal Declaration of Human Rights (by the United Nations):

Kutə tun tu'un mai dənio coa teket ngən punyo hak-hak dik samo. Kutə nə nəlie Diwo akəa ngən atəi, kərno o kəlak nə bəkuat ba do dik luyən nak ləm asai dəpasuak

Gloss (word-to-word):

Article 1 – All of human was born not bonded and have an equal rights. They given by God a way to think and conscience, because of it they need be friends each other in the sense of brotherhood.

Translation (grammatical):

Article 1 – All human beings are born free and equal in ranking and rights. They are endowed with reason and conscience and should act towards one another in a spirit of brotherhood.

Notes

  1. (PDF), UIN Surabaya http://digilib.uinsby.ac.id/1925/6/Bab%203.pdf, retrieved 21 March 2016 Missing or empty |title= (help)
  2. Rejang at Ethnologue (18th ed., 2015)
  3. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin; Bank, Sebastian, eds. (2016). "Rejang". Glottolog 2.7. Jena: Max Planck Institute for the Science of Human History.
  4. , Script Source http://scriptsource.org/cms/scripts/page.php?item_id=script_detail&key=Rjng, retrieved 12 March 2016 Missing or empty |title= (help)
  5. McGinn, Richard (2009) "Out-of-Borneo subgrouping hypothesis for Rejangese". In Adelaar & Pawley, eds, Austronesian historical linguistics and culture history
Rejangese language test of Wikipedia at Wikimedia Incubator
Wikimedia Commons has media related to Rejang script.
This article is issued from Wikipedia - version of the 11/2/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.